Hướng dẫn ubuntu

🐧 CƠ BẢN CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU

Quản lý file và thư mục

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
ls                  # Liệt kê file và thư mục
ls -l # Liệt kê chi tiết
ls -a # Hiện cả file ẩn
pwd # Xem đường dẫn hiện tại
cd <thư_mục> # Di chuyển đến thư mục
cd .. # Lùi lại thư mục trước
mkdir <tên> # Tạo thư mục mới
rmdir <tên> # Xóa thư mục rỗng
cp <nguồn> <đích> # Copy file
mv <nguồn> <đích> # Di chuyển/đổi tên file
rm <tên_file> # Xóa file
rm -r <thư_mục> # Xóa thư mục và nội dung

Xem và chỉnh sửa file

1
2
3
4
5
6
7
cat <file>          # Xem nội dung file
less <file> # Xem file từng trang
nano <file> # Mở editor nano
vim <file> # Mở editor vim
head <file> # Xem 10 dòng đầu
tail <file> # Xem 10 dòng cuối
tail -f <file> # Theo dõi file real-time

⚡ TRUNG CẤP

Quản lý tiến trình

1
2
3
4
5
6
ps aux              # Liệt kê tất cả tiến trình
top # Hiển thị tiến trình real-time
htop # Giao diện top nâng cao
kill <PID> # Dừng tiến trình
kill -9 <PID> # Dừng tiến trình ngay lập tức
pkill <tên> # Dừng tiến trình theo tên

Quản lý hệ thống

1
2
3
4
5
6
df -h               # Kiểm tra dung lượng disk
du -sh <thư_mục> # Xem dung lượng thư mục
free -h # Kiểm tra RAM
uname -a # Thông tin hệ thống
whoami # Tên user hiện tại
uptime # Thời gian hoạt động

Quản lý mạng

1
2
3
4
5
6
ifconfig            # Thông tin mạng (cần cài net-tools)
ip addr # Thông tin IP
ping <địa_chỉ> # Kiểm tra kết nối
netstat -tulpn # Hiển thị port đang lắng nghe
ssh user@host # Kết nối SSH
scp file user@host:/path # Copy file qua SSH

🚀 NÂNG CAO

Quản lý gói và cài đặt

1
2
3
4
5
6
sudo apt update     # Cập nhật danh sách gói
sudo apt upgrade # Nâng cấp gói
sudo apt install <gói> # Cài đặt gói
sudo apt remove <gói> # Gỡ gói
sudo apt autoremove # Dọn dẹp gói không dùng
dpkg -l # Liệt kê gói đã cài

Quản lý user và phân quyền

1
2
3
4
5
6
sudo adduser <user> # Thêm user mới
sudo deluser <user> # Xóa user
sudo passwd <user> # Đổi password
chmod 755 <file> # Thay đổi quyền
chown user:group <file> # Thay đổi chủ sở hữu
sudo visudo # Chỉnh sửa sudoers

Tìm kiếm và xử lý file

1
2
3
4
5
6
find /path -name "pattern"  # Tìm file
grep "text" <file> # Tìm text trong file
grep -r "text" /path # Tìm đệ quy
locate <file> # Tìm file nhanh (cần updatedb)
awk # Xử lý text nâng cao
sed # Biên tập stream

Systemd và service

1
2
3
4
5
6
sudo systemctl start <service>    # Khởi động service
sudo systemctl stop <service> # Dừng service
sudo systemctl restart <service> # Khởi động lại
sudo systemctl status <service> # Trạng thái service
sudo systemctl enable <service> # Tự chạy khi boot
journalctl -u <service> # Xem log service